มะเร็งต่อมลูกหมาก โรคร้ายในผู้ชายที่ควรระวัง
มะเร็งต่อมลูกหมาก โรคร้ายในผู้ชายที่ควรระวัง

ต่อมลูกหมากมีลักษณะคล้ายเมล็ดเกาลัดอยู่รอบท่อปัสสาวะในบริเวณปากทางออกของกระเพาะปัสสาวะ ทำหน้าที่ผลิตน้ำหล่อเลี้ยงตัวอสุจิ และผลิตน้ำเมือก ซึ่งหลายคนมักเข้าใจผิดคิดว่าต่อมลูกหมากคือลูกอัณฑะ แต่อัณฑะจะทำหน้าที่ผลิตฮอร์โมนเพศชาย เมื่ออายุมากขึ้นต่อมลูกหมากจะย่อยสลายฮอร์โมนเพศชายมากขึ้นทำให้เนื้อเยื่อต่าง ๆ ในต่อมลูกหมากมีปริมาณเพิ่มขึ้น การที่ต่อมลูกหมากโตขึ้นผิดปกติอาจเป็นที่มาของโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก

 

มะเร็งต่อมลูกหมากคืออะไร

 

มะเร็งต่อมลูกหมาก (Prostate Cancer) เป็นมะเร็งที่พบได้มากในเพศชาย โดยเฉพาะผู้ชายที่มีอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป โดยเกิดจากเซลล์ต่อมลูกหมากเจริญเติบโตผิดปกติ และรวดเร็วจนกลายเป็นก้อนมะเร็งอุดตันทางเดินปัสสาวะในที่สุด โดยเซลล์มะเร็งเหล่านี้จะสามารถแพร่กระจายไปยังอวัยวะส่วนอื่น ๆ ของร่างกาย เช่น ไต ตับ และปอด ทำให้อวัยวะเหล่านั้นเสียหาย และอาจทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้

 

มะเร็งต่อมลูกหมาก

 

 

ระยะของมะเร็งต่อมลูกหมาก

 

การแบ่งระยะของโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก แพทย์จะพิจารณาดูจากขนาดของก้อนเนื้อและการกระจายไปยังอวัยวะอื่น ๆ ดังนี้
 

  • ระยะเริ่มต้น ในระยะนี้สามารถรักษาให้หายขาดได้ เพราะมะเร็งยังอยู่เพียงในต่อมลูกหมาก และมีขนาดเล็ก
     
  • ระยะไม่ลุกลาม หรือแพร่กระจาย มะเร็งเริ่มโตขึ้น แต่ยังคงอยู่เฉพาะในต่อมลูกหมาก ไม่ได้ลุกลามไปอวัยวะอื่นที่อยู่ใกล้เคียง
     
  • ระยะลุกลาม เซลล์มะเร็งเริ่มกระจายออกนอกต่อมลูกหมากไปยังอวัยวะข้างเคียง เช่น กระเพาะปัสสาวะ กระดูก และปอด เป็นต้น

 

ใครบ้างที่เสี่ยงเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก

 

  • เพศชายอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป
     
  • มีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคมะเร็งต่อมลูกหมากมาก่อน
     
  • สูบบุหรี่ และดื่มแอลกอฮอล์
     
  • รับประทานเนื้อสัตว์ หรืออาหารที่มีไขมันสูงเป็นประจำ
     
  • ผู้ที่น้ำหนักเกินมาตรฐาน

 

สัญญาณมะเร็งต่อมลูกหมาก

 

โรคนี้เป็นโรคที่ค่อย ๆ สะสมและจะไม่แสดงอาการใด ๆ ในระยะแรกจนกระทั่งเซลล์มะเร็งเจริญเติบโตไปกดทับท่อปัสสาวะ ทำให้ผู้ป่วยมีปัญหาเรื่องการปัสสาวะ ดังนี้
 

  • ปัสสาวะไหลช้า มีอาการติดขัด และออกยาก
     
  • ปัสสาวะบ่อยครั้ง โดยเฉพาะตอนกลางคืน
     
  • หลังปัสสาวะจะรู้สึกเหมือนยังปัสสาวะไม่สุด
     
  • รู้สึกแสบขณะปัสสาวะ
     
  • มีเลือดปนกับปัสสาวะ
     
  • กลั้นปัสสาวะไม่อยู่
     

หากเชื้อมะเร็งลุกลามอาจมีอาการอื่น ๆ ตามมาอีก เช่น ปวดหลัง ปวดสะโพก น้ำหนักลด อ่อนแรง คลื่นไส้ อาเจียน เป็นต้น

 

ตรวจเพื่อให้รู้ป้องกันการลุกลามของมะเร็งต่อมลูกหมาก

 

มะเร็งต่อมลูกหมากเป็นโรคที่ไม่แสดงอาการในระยะแรก การตรวจหาความผิดปกติจึงมีความจำเป็น โดยโรคนี้สามารถใช้วิธีตรวจได้หลายประการ ดังนี้
 

  • การตรวจเบื้องต้น (Screening Test) เป็นการตรวจทางทวารหนัก โดยแพทย์จะใช้วิธีสอดนิ้วเข้าไปในทวารหนัก เพื่อคลำดูขนาด ลักษณะ และรูปร่างของต่อมลูกหมากว่ามีความผิดปกติหรือไม่
     
  • การเจาะเลือดเพื่อหาสารบ่งชี้มะเร็ง (Prostate-specific Antigen : PSA) เพื่อวิเคราะห์หาสาร PSA ในกระแสเลือด หากมีระดับค่าของสารมากกว่าปกติอาจวินิจฉัยได้ว่าอวัยวะกำลังเกิดการอักเสบ หรือมีเชื้อมะเร็งได้
     
  • การตรวจอัลตราซาวด์ เป็นการตรวจด้วยการใช้คลื่นเสียง โดยจะใช้เครื่องมือสอดเข้าไปทางทวารหนัก แล้วใช้คลื่นเสียงช่วยในการถ่ายภาพของต่อมลูกหมาก
     
  • การตัดชิ้นเนื้อ แพทย์จะตัดชิ้นเนื้อจากต่อมลูกหมากเพื่อนำชิ้นเนื้อส่งวิเคราะห์ทางห้องปฏิบัติการว่ามีเซลล์มะเร็งหรือไม่

 

การรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก

 

  • การผ่าตัด เป็นตัวเลือกในการรักษาเพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็ง โดยจะเป็นการผ่าตัดเอาต่อมลูกหมากออก รวมถึงเนื้อเยื่อบริเวณรอบ ๆ บางส่วนออกไปด้วย
     
  • รังสีบำบัด จะมีทั้งการฝังแร่และการฉายรังสี โดยแพทย์จะพิจารณาตามชนิดของความเสี่ยง ซึ่งการใช้รังสีรักษาจะให้ประสิทธิภาพเทียบเท่ากับการผ่าตัด เพราะสามารถควบคุมเซลล์มะเร็งไม่ให้ลุกลามไปยังอวัยวะใกล้เคียง
     
  • ฮอร์โมนบำบัด เป็นการรักษาเพิ่มเติมหลังการผ่าตัด เพื่อลดการผลิตฮอร์โมนเพศชายที่มาจากต่อมใต้สมอง
     
  • การทำเคมีบำบัด เป็นการใช้ยาฉีดเข้าเส้นเลือดดำที่แขน หรือการรับประทานยา วิธีนี้มักใช้กับมะเร็งในระยะที่แพร่กระจายไปยังบริเวณอื่นแล้ว ซึ่งวิธีการรักษานี้จะไม่สามารถช่วยให้หายได้ แต่จะเป็นการควบคุมการเกิดมะเร็งเพียงเท่านั้น

 

ภาวะแทรกซ้อนของมะเร็งต่อมลูกหมาก

 

โรคนี้เป็นโรคที่เกี่ยวกับอวัยวะสืบพันธุ์ เมื่อเซลล์มะเร็งเกิดการกระจาย และแพร่เข้าไปในอวัยวะใกล้เคียงจะทำให้เกิดผลแทรกซ้อนตามมา เช่น
 

  • กระเพาะปัสสาวะ หรือเชื้อกระจายเข้าสู่กระดูกจะทำให้เกิดความเจ็บปวดรุนแรง และกระดูกแตกร้าวได้
     
  • ผู้ป่วยที่ทำการรักษาไม่ว่าจะเป็นการผ่าตัด การทำรังสีบำบัด และการทำฮอร์โมนบำบัดย่อมส่งผลกระทบต่อเส้นประสาทใกล้กับต่อมลูกหมากที่ควบคุมการตอบสนองของอวัยวะเพศชาย ทำให้เกิดการหย่อนสมรรถภาพทางเพศ และอาจเกิดภาวะภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ ซึ่งต้องทำการรักษาภาวะแทรกซ้อนนี้ต่อไป

 

 

ขึ้นชื่อว่ามะเร็งหากตรวจพบตั้งแต่เนิ่น ๆ จะสามารถรักษาให้หายได้ ดังนั้นการตรวจสุขภาพประจำปีจึงมีความจำเป็นเพราะจะช่วยให้เราสามารถทราบว่าเรามีความเสี่ยงของการเป็นโรคใดหรือไม่ หากตรวจพบจะสามารถวางแผนในการรักษาที่ถูกต้อง และป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้อีกด้วย