หน้าแรก > รวมบทความสุขภาพ > สำลักเงียบ ภาวะที่พบได้บ่อยในผู้สูงอายุที่มีปัญหาการกลืน

สำลักเงียบ ภาวะที่พบได้บ่อยในผู้สูงอายุที่มีปัญหาการกลืน

14 สิงหาคม 2565 • 32727 ครั้ง

สำลักเงียบ (Silent Aspiration) คือ การสำลักอาหารหรือน้ำดื่มลงในทางเดินหายใจโดยไม่มีอาการไอ (cough) หรือ เสียงพร่า (wet voice) เป็นภาวะที่พบได้บ่อยในผู้สูงอายุที่มีปัญหาการกลืน และเกิดขึ้นได้ในทุกเพศทุกวัย รวมทั้งสามารถส่งผลให้เกิดปอดอักเสบ (Aspiration pneumonia)

สาเหตุของภาวะสำลักเงียบ

สำลักเงียบนั้น เกิดขึ้นจากความผิดปกติของการตรวจจับจากปฏิกิริยาตอบสนองของร่างกาย (reflexes) โดยมากนั้นเกิดในผู้ที่มีการรับสัมผัสในช่องปากผิดปกติ ทำให้ไม่สามารถตรวจจับได้ว่ามีสิ่งแปลกปลอมหลุดลงไปในทางเดินหายใจ จึงทำให้ไม่มีอาการไอขับออกมา

อาการของภาวะสำลักเงียบ

การสำลักเงียบจนเกิดภาวะหลอดลมอักเสบ หรือปอดอักเสบติดเชื้อ จะมีอาการดังนี้

เป็นไข้

หายใจไม่สะดวก

เหนื่อย หอบ

เจ็บแน่นหน้าอก

ไอมีเสมหะ

ซึมลง

การสำลักเงียบจากภาวะกลืนลำบาก มีอาการดังนี้

กลืนน้ำลายไม่ลง

กลืนซ้ำหลายๆ ครั้ง

กลืนแล้ว รู้สึกเหมือนมีอะไรติดอยู่ในลำคอ

อาหาร และน้ำขย้อนออกมาหลังจากกลืนไปแล้ว

มีน้ำลายไหลออกจากปากตลอด

รับประทานอาหารได้น้อยลง

น้ำหนักตัวลดลง

การรักษาภาวะสำลักเงียบ

การฝึกกลืน

การฝึกกลืนอย่างเหมาะสมสามารถรับประทานอาหาร และน้ำได้อย่างปลอดภัย รวมถึงป้องกันภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ได้

การใส่สายยางให้อาหาร

สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการการกลืนอย่างรุนแรง ไม่สามารถรักษาด้วยวิธีการฝึกกลืน มีความเสี่ยงสูงต่อการสำลัก รวมทั้งการได้รับสารอาหารน้ำ และยาไม่เพียงพอ

สำลักเงียบ

การป้องกันภาวะสำลักเงียบ

การปรับรูปแบบอาหารที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล

เลือกประเภทอาหารที่เคี้ยว และกลืนได้ง่ายขึ้น

การปรับท่าทางในขณะรับประทานอาหารของผู้ป่วย

นั่งตัวตรง 90 องศา ขณะรับประทานอาหาร

ปรับวิธีการที่ได้รับอาหาร ปริมาณน้ำ และอาหารที่ควรได้ต่อวัน

กัดชิ้นเล็กๆ หรือหั่นอาหารเป็นชิ้นเล็กๆ

รับประทานอาหารให้เสร็จ แล้วค่อยดื่มน้ำ

ฝึกเทคนิควิธีการเคี้ยว และกลืน

การดูแลสุขอนามัยในช่องปาก

พบทันตแพทย์เป็นประจำ

การออกกำลังกายฟื้นฟูความสามารถในการกลืน

หลีกเลี่ยงการใช้ยากล่อมประสาทหรือยาที่ทำให้น้ำลายแห้งก่อนรับประทานอาหาร

เมื่อพบว่าผู้สูงอายุมีอาการสำลักเงียบ ควรหลีกเลี่ยงการได้รับอาหาร และดื่มน้ำผ่านทางช่องปาก และหากมีปัญหาการกลืนร่วมด้วยกับภาวะปอดอักเสบติดเชื้อ ความผิดปกติทางระบบประสาท มะเร็งศีรษะ และลำคอ ควรไปพบแพทย์ทันทีเพื่อรับการวินิจฉัย และการรักษาที่ถูกต้อง

บทความล่าสุด

โรคอ้วนในเด็ก โรคที่ผู้ปกครองต้องดูแลใส่ใจอย่างจริงจัง

10 เมษายน 2567 • 19953 ครั้ง

ลำไส้แปรปรวน โรคที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน

09 เมษายน 2567 • 20040 ครั้ง

กล้ามเนื้ออักเสบ อาการอันตรายที่ท่านไม่ควรละเลย

03 เมษายน 2567 • 20355 ครั้ง

โรคใหลตาย อันตรายที่อาจเสี่ยงถึงชีวิต

02 เมษายน 2567 • 20395 ครั้ง

เซ็บเดิร์ม โรคผื่นที่เกิดจากผิวหนังอักเสบ

27 มีนาคม 2567 • 20939 ครั้ง

โรงพยาบาลเพชรเวช

	2469/13,15 ถ.เพชรบุรีตัดใหม่ ระหว่างแยก เอกมัย-คลองตัน แขวงบางกะปิ เขตห้วยขวาง กรุงเทพฯ 10310
	1390
	ติดต่อเรา : info@petcharavej.com