โรคหลอดเลือดสมอง รู้ก่อนอัมพฤกษ์ อัมพาต
โรคหลอดเลือดสมอง รู้ก่อนอัมพฤกษ์ อัมพาต

โรคหลอดเลือดสมองเป็นโรคที่เกิดจากความผิดปกติของหลอดเลือดที่ทำหน้าที่ในการลำเลียงสารอาหาร และออกซิเจนไปยังสมอง ทั้งอาการหลอดเลือดตีบ ตัน และแตก ซึ่งเกิดได้จากหลายปัจจัย เช่น ความดันโลหิต ไขมันในเลือด และพฤติกรรมการดื่มแอลกอฮอล์ รวมไปถึงการสูบบุหรี่ เป็นต้น ผลจากความผิดปกตินี้เองยังเป็นสาเหตุของอาการอัมพฤกษ์ อัมพาตอย่างรวดเร็ว การรักษาทันทีที่มีอาการจึงเป็นทางเลือก และทางออกที่ดีที่สุด

 

 

วีดีโอสี้น ๆ ที่จะช่วยสรุปเนื้อหาสำคัญเกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมอง เพื่อรู้เท่าทันโรคร้ายที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต

 

โรคหลอดเลือดสมองคืออะไรรุนแรงแค่ไหน

 

โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke)  เป็นภาวะรุนแรงที่เกิดขึ้นกับสมอง โดยมีสาเหตุมาจากหลอดเลือดสมองเกิดความผิดปกติ ได้แก่ ตีบ ตัน และแตก จนส่งผลต่อระบบการลำเลียงเลือดไปยังสมอง ซึ่งการลำเลียงดังกล่าวจะมีทั้งออกซิเจน และสารอาหาร แน่นอนว่าเมื่อสิ่งเหล่านี้ไม่สามารถเข้าสู่สมองได้ สิ่งที่ตามมานั่นคือ สมองเกิดความเสียหาย ต่อมาอาจรุนแรงถึงขั้นเป็นอัมพฤกษ์ อัมพาต และเสียชีวิตได้ แต่โรคนี้ไม่ใช่โรคหายาก เพราะโรคนี้เป็นได้ทุกคนไม่ว่าจะเพศชาย หรือหญิง จะคนหนุ่มสาว หรือคนชราล้วนแล้วแต่มีความเสี่ยงด้วยกันทั้งสิ้น

 

โรคหลอดเลือดสมองทั้ง 2 ประเภท
 

  • ภาวะหลอดเลือดสมองตีบตัน (Ischemic  Stroke) เกิดจากการสะสมอย่างหนาแน่นของคราบหินปูน และคราบไขมันภายในหลอดเลือดชั้นใน หรือเกิดจากการสะสมของลิ่มเลือดจนหลอดเลือดมีพื้นที่แคบลง ส่งผลต่อประสิทธิภาพการไหลเวียนของเลือด
     
  • ภาวะเลือดออกในสมอง (Hemorrhagic Stroke) เกิดได้จากความดันโลหิตสูง หรือโรคที่ส่งผลต่อการแข็งตัวของเลือด เช่น โรคตับ ทำให้หลอดเลือดพองออก เมื่อเกิดอาการเลือดออกภายในสมอง จะสามารถทำให้สมองตายได้
     

โดยทั้ง 2 ภาวะนี้มีความอันตรายเป็นอย่างมาก เนื่องจากเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดอัมพฤกษ์ อัมพาตได้ จึงต้องเร่งทำการรักษาให้เร็วที่สุด

 

โรคหลอดเลือดสมองมีสาเหตุมาจากอะไร

 

โรคนี้ไม่สามารถป้องกันได้เนื่องจากสาเหตุ หรือปัจจัยที่ทำให้เกิดความเสี่ยงหลายอย่างมักจะเกิดขึ้นตามกาลเวลา ได้แก่ อายุที่มากขึ้น ในครอบครัวมีคนเคยเป็นโรคหลอดเลือดสมอง รวมถึงผู้ป่วยเองเคยมีประวัติเป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับสมองด้วย

 

แต่ก็ยังมีอีกหลายปัจจัยที่เราสามารถควบคุมได้ เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดโรคร้ายโรคนี้ ซึ่งโดยปกติแล้วปัจจัยเหล่านี้มักจะส่งผลต่อหลอดเลือด หรือสมองทั้งทางตรง และทางอ้อมได้แก่
 

  • โรคอื่น ๆ เช่น โรคอ้วน ความดันโลหิตสูง คอเลสเตอรอลในเลือดสูง และโรคเบาหวาน เป็นต้น
  • ภาวะเสี่ยง เช่น การหยุดหายใจขณะหลับ และหัวใจเต้นผิดจังหวะ เป็นต้น
  • พฤติกรรมในชีวิตประจำวัน เช่น ไม่ออกกำลังกาย ดื่มแอลกอฮอล์ สูบบุหรี่ และติดสารเสพติด เป็นต้น

 

หลอดเลือดสมอง

 

FAST ท่องไว้สัญญาณเตือนโรคหลอดเลือดสมอง

 

FAST อักษรภาษาอังกฤษทั้ง 4 ที่เราสามารถจดจำได้ง่าย ๆ เพื่อสังเกตอาการผิดปกติที่เกิดขึ้นกับตัวเรา และหากมีอาการตามนี้นั่นหมายความว่าอาจมีความสุ่มเสี่ยงโรคที่มีชื่อว่า “หลอดเลือดสมอง” ดังนี้

 

  • F (FACE) ใบหน้า : รู้สึกใบหน้าอ่อนแรง ใบหน้ามีลักษณะบิดเบี้ยว มีน้ำลายไหลออกบริเวณมุมปาก
  • A (Arm) แขน : แขนขามีอาการอ่อนแรง โดยปกติแล้วจะปรากฏออกมาซีกหนึ่ง
  • S (Speak) พูด : พูดได้ลำบากทั้งพูดไม่ชัด พูดไม่ออก เปล่งคำพูดออกมาลำบาก
  • T (Time) เวลา : รู้เท่าทันเวลาที่เกิดของอาการ โดยหากเกิดอาการเหล่านี้ควรรีบมาพบแพทย์ทันที

 

ในกรณีที่มีอาการเหล่านี้อย่ารอเกิน 4 ชั่วโมง 30 นาที เนื่องจากหากปล่อยไว้จะเสี่ยงพิการ และทำการฟื้นสภาพร่างกายได้ลำบากมากขึ้น การรีบเข้าพบแพทย์เพื่อรับการรักษาจึงเป็นสิ่งที่ต้องทำด้วยความเร่งด่วน

 

โรคหลอดเลือดสมองรักษาอย่างไร

 

การรักษาโรคนี้จะต้องรักษาตามสาเหตุของการเกิดทั้งการตีบ และการแตกของหลอดเลือดสมอง โดยมีวิธีการรักษา ดังนี้

 

  • ภาวะหลอดเลือดสมองตีบตัน รักษาได้ด้วยการให้ยาละลายลิ่มเลือดที่หลอดเลือดดำให้เร็วที่สุดภายใน 4 ชั่วโมง 30 นาที นอกจากนี้ยังสามารถรับยาต้านเกล็ดเลือด และหากจำเป็นสามารถรักษาได้ด้วยการผ่าตัด
  • ภาวะเลือดออกในสมอง หากอาการหนัก และมีเลือดออกมามากแพทย์จะทำการผ่าตัด หรือการพักฟื้นควบคุมรักษาระดับความดันโลหิตหลังจากมีอาการโดยจะใช้เวลาประมาณ 1 สัปดาห์

 

เลือกรู้เท่าทันโรคหลอดเลือดสมองเป็นดีที่สุด

 

การป้องกันโรคนี้สามารถทำได้โดยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต เพื่อหลีกเลี่ยง และลดความเสี่ยงการเกิดโรค หรืออาการทางสมองผ่านปัจจัยที่สามารถควบคุมได้ เช่น

 

  • ควบคุมความดันโลหิต และปริมาณไขมันในเลือดให้อยู่ในระดับปกติ
  • ไม่ทานอาหารประเภทของมัน และของหวานมากจนเกินไป
  • หมั่นออกกำลังกายเป็นประจำ
  • งดดื่มแอลกอฮอล์ และงดการสูบบุหรี่
  • ตรวจสุขภาพโดยเฉพาะตรวจโรคหลอดเลือดในสมอง

 

มาจนถึงจุดนี้หลายท่านคงทราบกันดีแล้วว่าโรคนี้มีความรุนแรง และความน่ากลัวขนาดไหน ทั้งปัจจัยที่ไม่อาจควบคุมได้ และโรคบางโรคที่อาจดูร้ายแรงไม่มากเท่าไหร่อย่างโรคเบาหวาน แต่โรคนี้เป็นทางผ่านของโรคหลอดเลือดสมองได้ และด้วยอันตรายรอบด้านขนาดนี้เราจึงควรตรวจร่างกายเพื่อเฝ้าระวังไว้ได้ด้วยการตรวจ CT Scan สมองผ่าน “โปรแกรมตรวจคัดกรองโรคหลอดเลือดสมอง”

 

เราควรให้ความสำคัญกับโรคทางสมองทุกโรค โรคหลอดเลือดสมองก็เช่นกัน หากต้องการห่างไกลจากโรคร้ายนี้เราจำเป็นต้องปรับเปลี่ยนการใช้ชีวิตด้านลบให้ดียิ่งขึ้น ควบคู่ไปกับการตรวจสุขภาพ เพื่อการป้องกันโรคร้ายนี้ให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

 

 

____________________________________

 


ศูนย์สมองและระบบประสาท

 

 

 


เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง

 

 

ตรวจหาความผิดปกติโรคทางสมอง ด้วยการตรวจโดยใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า MRI